Specyfika prac zimowych

W strefie klimatu umiarkowanego zima charakteryzuje się występowaniem najniższych temperatur powietrza w skali całego roku. W tym czasie obserwujemy umiarkowaną ilość zamarzniętego opadu atmosferycznego, zazwyczaj pod postacią śniegu i krup oraz osadu atmosferycznego (np. gołoledź, szadź, szron i zamróz).

Zima astronomiczna rozpoczyna się w naszym kraju w momencie przesilenia zimowego i trwa do momentu równonocy wiosennej, w przybliżeniu jest to okres pomiędzy 22 grudnia a 21 marca. Podczas zimy astronomicznej dzienna pora dnia jest krótsza od pory nocnej. Za zimę klimatyczną przyjmujemy ten okres roku, w którym średnie dobowe temperatury powietrza spadają poniżej 0 °C.

Zimą w istotny sposób zmieniają się warunki środowiska zewnętrznego, co ma znaczenie dla osób pracujących na otwartej przestrzeni. Temperatura zewnętrzna, opad i osad atmosferyczny wpływają na samopoczucie osób pracujących, ich zdrowie, wydajność pracy, a także na bezpieczeństwo i higienę pracy. Trzeba zaznaczyć, że niska temperatura przedłuża czas reakcji, powoduje obniżenie uwagi, trudność koncentracji. Na działanie niskich temperatur w miesiącach zimowych są narażeni pracownicy wykonujący prace na otwartym powietrzu - w rolnictwie, na budowach, pracownicy służb leśnych, rybacy, a także policjanci, strażacy, personel służb ratowniczych, marynarze i żołnierze. W okresie zimowym wykonywanie niektórych prac jest wyjątkowo niebezpieczne. Niesprzyjające warunki atmosferyczne powodują, że zwiększa się zagrożenie wypadkowe.

Organizm człowieka jest stałocieplny, czyli ma możliwość utrzymywania stałej temperatury wewnętrznej pomimo wahań temperatury środowiska. W warunkach zimnego mikroklimatu w organizmie ludzkim zapoczątkowane są zmiany mające na celu zachowanie ciepła. Przede wszystkim obniża się dostarczanie ciepła do skóry poprzez zmniejszenie skórnego przepływu krwi, tak aby zmniejszyć ilość oddawanego ciepła z organizmu do otoczenia. Jednak naczynia krwionośne kurczą się nierównomiernie na całym obszarze skóry. U ubranego człowieka dochodzi do skurczu naczyń odsłoniętych części ciała czyli kończyn, uszu, nosa i twarzy. Warto wspomnieć, że pod wpływem zimna nie kurczą się naczynia na głowie, dlatego w zmniejszeniu utraty ciepła przez organizm człowieka bardzo istotna jest ochrona tej części ciała. W zachowaniu ciepła w organizmie pomaga także wzrost jego produkcji.

dr n. med. Marta Wiszniewska, Instytut Medycyny Pracy w Łodzi

« wstecz